Tết đoan ngọ là ngày gì vậy mọi người?
Tết Đoan Ngọ hoặc Tết Đoan Dương vào ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch, là một ngày tết truyền thống Việt Nam cũng như một số nước khác như Trung Quốc. Tết Đoan ngọ tồn tại từ lâu trong văn hoá dân gian Phương Đông và có ảnh hưởng đến sinh hoạt văn hoá.
Đoan nghĩa là mở đầu, Ngọ là khoảng thời gian từ 11 giờ sáng tới 1 giờ chiều, và ăn tết Đoan Ngọ là ăn vào buổi trưa. Đoan Ngọ lúc mặt trời bắt đầu ngắn nhất, ở gần trời đất nhất trùng với ngày hạ chí. Tết Đoan Ngọ còn được gọi là Tết Đoan Dương. Theo triết lý y học Đông phương thì hỏa khí (thuộc dương) của trời đất và trong cơ thể của con người trong ngày Đoan ngọ đều lên đến tột bậc.
Nguồn gốc tết đoan ngọ
Nguồn gốc ở Việt Nam
Sau một vụ mùa, để mừng mùa vụ thành công, nhưng sâu bọ năm ấy kéo đến tàn phá cây trái, thực phẩm đã thu hoạch. Người dân không biết làm cách nào để có thể giải được nạn sâu bọ này, bỗng nhiên có một ông lão từ xa đi tới tự xưng là Đôi Truân. Ông chỉ dân chúng mỗi nhà lập một đàn cúng đơn giản gồm có bánh giò, trái cây sau đó ra trước nhà mình mà vận động thể dục.
Người dân làm theo chỉ một lúc sau đó sâu bọ chết hết. Lão ông còn bảo thêm: Sâu bọ hằng năm vào ngày này rất hung hăng, mỗi năm vào đúng ngày này cứ làm theo những gì ta đã dặn thì sẽ trị được chúng. Dân chúng biết ơn định cảm tạ thì ông lão đã đi đâu mất. Để tưởng nhớ việc này, dân chúng đặt cho ngày này là ngày Tết diệt sâu bọ, có người gọi nó là Tết Đoan Ngọ vì giờ cúng thường vào giữa giờ Ngọ. Vì vậy tết đoan ngọ ở nước ta còn được gọi là ngày tết diệt sâu bọ bắt nguồn từ truyền thuyết này.
Nguồn ngốc ở Trung Quốc
Vào cuối thời Chiến Quốc, một vị tướng nước Sở là Khuất Nguyên. Ông là vị 1quân sư nổi tiếng thời trung cổ. Tương truyền ông là tác giả bài thơ Ly tao nổi tiếng trong văn hóa cổ Trung Hoa, thể hiện tâm trạng buồn vì đất nước suy vong với hoạ mất nước.
Do can ngăn vua Hoài Vương không được, lại bị gian thần hãm hại, ông đã uất ức gieo mình xuống sông Mịch La tự vẫn ngày mùng 5 tháng 5. Thương tiếc người trung nghĩa, mỗi năm cứ đến ngày đó, dân Trung Quốc xưa lại làm bánh, quấn chỉ ngũ sắc bên ngoài rồi bơi thuyền ra giữa sông, ném bánh, lấy bỏ gạo vào ống tre rồi thả xuống sông cúng Khuất Nguyên. Ngoài ra, có truyền thuyết khác về sự bắt nguồn của ngày tết Đoan Ngọ, nhiều nguồn tin cho rằng tập tục tết Đoan Ngọ là bắt nguồn từ Hạ Trí trong thời cổ, có người thì cho rằng, đây là sự tôn sùng vật tổ của người dân vùng sông Trường Giang.
Ý nghĩa tết đoan ngọ
Việt Nam xem tết đoan ngọ là ngày diệt sâu bọ và thờ cúng tổ tiên đã phụ hộ cho mùa màng bội thu. Tết đoan ngọ rơi vào giữa năm âm lịch và cũng là tết sum họp đầm ấm nhất và có nhiều tục lệ gắn kết với đời sống của người dân… vì vậy con cháu dù làm ăn xa xôi mấy cũng cố thu xếp để về.
Những món ăn đặc trưng trong tết đoan ngọ
Bánh tro đã trở thành món ăn truyền thống trong dịp tết đoan ngọ ở Nam Trung Bộ và Miền Nam Việt Nam. Bánh tro có nhiều tên khác nhau như banh ú, bánh gio và bánh âm và có vài biến thể khác nhau theo điệu phương. Người ta làm bánh bằng gạo đã ngâm từ nước tro được đốt bằng củi các loại cây khô hay rơm, gói trong lá chuối. Bánh tro dễ ăn, dễ tiêu làm mát ruột, thường ăn với đường hoặc mật.
Ở miền Bắc, ngày này các gia đình thường làm các món từ vịt, đặc biệt là tiết canh vịt.
Rượu nếp hay cơm rượu cũng là món ăn được nhiều người ưa thích trong tết Đoan Ngọ. Uống rượu hoặc ăn rượu nếp giết sâu bọ
Chè hạt sen nấu cùng bột sắn dây và chè đỗ đen có tác dụng giải nhiệt. Tiết trời đầu tháng 5 nắng nóng, dễ sinh các bệnh nhiệt trong người, chè hạt sen, chè đỗ đen được nhiều gia đình lựa chọn làm món tráng miệng.
Đúng rồi ngày mùng 5 tháng 5 hay còn gọi là tết đoan ngọ (ngày diệt sâu bọ) đó bạn. Vào ngày này mình thích nhất là ăn bánh ú nước tro. Bánh gói bằng lá tre có nhân đậu bên trong rất ngon. Bạn Thuy Top đã giải tích quá rõ và quá chính xác rồi đó! Thanks chia sẻ của bạn.
