Javascript là gì?

Trong khi sử dụng trang web chúng ta vẫn thường xuyên nhìn thấy và thường xuyên nghe thấy người ta nói đến Javascript nhưng chẳng biết nó là gì. Thậm chí vẫn thường xuyên vào cài đặt web trong điện thoại để cho phép hay không cho phép Javascript hoạt động trên trang web mình đang xem. Bài viết này sẽ làm rõ Javascript là gì và những vấn đề liên quan tới nó, mong giúp ích nhiều hơn cho bạn.

Javascript là gì?

JavaScript là một ngôn ngữ lập trình máy tính năng động. Nó rất nhẹ và được sử dụng phổ biến nhất như một phần của các trang web, việc triển khai cho phép tập lệnh phía máy khách tương tác với người dùng và tạo các trang động. Nó là một ngôn ngữ lập trình được giải thích với khả năng hướng đối tượng.

JavaScript được biết đến đầu tiên với tên Mocha, và sau đó là LiveScript, nhưng công ty Netscape đã đổi tên của nó thành JavaScript, bởi vì sự phổ biến như là một hiện tượng của Java lúc bấy giờ. JavaScript xuất hiện lần đầu trong Netscape 2.0 năm 1995 với tên LiveScript. Core đa năng của ngôn ngữ này đã được nhúng vào Netscape, Internet Explorer, và các trình duyệt khác.

ECMA-262 Specification định nghĩa một phiên bản chuẩn của ngôn ngữ JavaScript như sau:

• JavaScript là một ngôn ngữ chương trình thông dịch, nhẹ.
• Được thiết kế để tạo các ứng dụng mạng trung tâm.
• Bổ sung và tích hợp với Java.
• Bổ sung và tích hợp với HTML.
• Ngôn ngữ mở và đa nền tảng.

Lịch sử phát triển của JavaScript

JavaScript được tạo trong mười ngày bởi Brandan Eich, một nhân viên của Netscape, vào tháng 9 năm 1995. Được đặt tên đầu tiên là Mocha, tên của nó được đổi thành Mona rồi LiveScript trước khi thật sự trở thành JavaScript nổi tiếng như bây giờ. Phiên bản đầu tiên của ngôn ngữ này bị giới hạn độc quyền bởi Netscape và chỉ có các tính năng hạn chế, nhưng nó tiếp tục phát triển theo thời gian, nhờ một phần vào cộng đồng các lập trình viên đã liên tục làm việc với nó.

Trong năm 1996, JavaScript được chính thức đặt tên là ECMAScript. ECMAScript 2 phát hành năm 1998 và ECMAScript 3 tiếp tục ra mắt vào năm 1999. Nó liên tục phát triển thành JavaScript ngày nay, giờ đã hoạt động trên khắp mọi trình duyệt và trên khắp các thiết bị từ di động đến máy tính bàn.

JavaScript liên tục phát triển kể từ đó, có lục đạt đến 92% website đang sử dụng JavaScript vào năm 2016. Chỉ trong 20 năm, nó từ một ngôn ngữ lập trình riêng trở thành công cụ quan trọng nhất trên bộ công cụ của các chuyên viên lập trình web.

Ưu điểm của JavaScript

• Ít tương tác với máy chủ – Bạn có thể xác thực đầu vào của người dùng trước khi gửi trang đến máy chủ. Điều này giúp tiết kiệm lưu lượng máy chủ, có nghĩa là tải ít hơn trên máy chủ của bạn.
• Phản hồi ngay lập tức cho khách truy cập – Họ không phải đợi tải lại trang để xem họ có quên nhập nội dung nào không.
• Tăng tính tương tác – Bạn có thể tạo các giao diện phản ứng khi người dùng di chuột qua chúng hoặc kích hoạt chúng thông qua bàn phím.
• Giao diện phong phú hơn – Bạn có thể sử dụng JavaScript để bao gồm các mục như các thành phần kéo và thả để trượt Giao diện phong phú cho khách truy cập trang web của bạn.
• Bạn không cần một compiler vì web browser có thể biên dịch nó bằng HTML;
• Nó dễ học hơn các ngôn ngữ lập trình khác;
• Lỗi dễ phát hiện hơn và vì vậy dễ sửa hơn;
• Nó có thể được gắn trên một số element của trang web hoặc event của trang web như là thông qua click chuột hoặc di chuột tới;
• JavaScript hoạt động trên nhiều trình duyệt, nền tảng…
• Bạn có thể sử dụng JavaScript để kiểm tra input và giảm thiểu việc kiểm tra thủ công khi truy xuất qua database;
• Nó giúp website tương tác tốt hơn với khách truy cập;
• Nó nhanh hơn và nhẹ hơn các ngôn ngữ lập trình khác.

Khuyết điểm của JavaScript

• JavaScript phía máy khách không cho phép đọc hoặc ghi tệp. Điều này đã được giữ vì lý do an ninh.
• JavaScript không thể được sử dụng cho các ứng dụng mạng vì không có hỗ trợ như vậy.
• JavaScript không có bất kỳ khả năng đa luồng hoặc đa xử lý nào.
• Dễ bị khai thác;
• Có thể được dùng để thực thi mã độc trên máy tính của người dùng;
• Nhiều khi không được hỗ trợ trên mọi trình duyệt;
• JS code snippets lớn;
• Có thể bị triển khai khác nhau tùy từng thiết bị dẫn đến việc không đồng nhất.

Công cụ phát triển JavaScript

Một trong những thế mạnh chính của JavaScript là nó không yêu cầu các công cụ phát triển đắt tiền. Bạn có thể bắt đầu với một trình soạn thảo văn bản đơn giản như Notepad. Vì nó là ngôn ngữ được dịch trong ngữ cảnh của trình duyệt web, bạn thậm chí không cần mua trình biên dịch.

Một số nhà cung cấp khác nhau đã đưa ra các công cụ chỉnh sửa JavaScript để đơn giản hóa công việc lập trình web. Và một vài công cụ phát triển JavaScript thông dụng nhất là:

• Microsoft FrontPage – Microsoft đã phát triển một trình soạn thảo HTML phổ biến có tên FrontPage. FrontPage cũng cung cấp cho các nhà phát triển web một số công cụ JavaScript để hỗ trợ tạo các trang web tương tác.
• Macromedia Dreamweaver MX – Macromedia Dreamweaver MX là trình soạn thảo HTML và JavaScript rất phổ biến trong đám đông phát triển web chuyên nghiệp. Nó cung cấp một số thành phần JavaScript dựng sẵn tiện dụng, tích hợp tốt với cơ sở dữ liệu và tuân thủ các tiêu chuẩn mới như XHTML và XML.
• Macromedia HomeSite 5 – HomeSite 5 là trình soạn thảo HTML và JavaScript rất thích từ Macromedia có thể được sử dụng để quản lý các trang web cá nhân một cách hiệu quả.

Cách hoạt động của JavaScript trên trang web là gì?

JavaScript thường được nhúng trực tiếp vào một trang web hoặc được tham chiếu qua file .js riêng. Nó là ngôn ngữ phía client, tức là script được tải về máy của khách truy cập và được xử lý tại đó thay vì phía server là xử lý trên server rồi mới đưa kết quả tới khách truy cập.

Hãy lưu ý là các trình duyệt web phổ biến cũng hỗ trợ việc người dùng có muốn tắt JavaScript hay không. Đó là lý do bạn nên biết trang web sẽ hoạt động như thế nào trong trường hợp không có JavaScript.

JavaScript và sự khách biệt

Ngoài JavaScript thì còn có các ngon ngữ lập trình khác chạy song song cùng nó. Và nó là một ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất bởi vì nó rất linh hoạt. Một số lập trình viên chọn JavaScript làm ngôn ngữ lập trình chính và các ngôn ngữ khác có thể phụ trợ nếu cần.

Nếu xem ngôn ngữ lập trình như là việc xây ngôi nhà, HTML sẽ định dạng kiến trúc của căn nhà, CSS sẽ là thảm và tường để trang trí ngôi nhà đẹp hơn. JavaScript thêm yếu tố tương tác trong ngôi nhà, như là việc mở cánh cửa và làm đèn sáng.

Tóm lại, đây là những hiểu biết cơ bản về JavaScript chia sẻ tới các bạn. Chúc các bạn thành công!