CPI trong kinh tế là gì?

Thường khi các bạn xem trên các bảng tin thời sự cũng như các tờ báo nổi tiếng về tình hình xã hội, giá cả thì sẽ thấy có một vài chỗ có ghi chỉ số CPI. Vậy CPI là gì? Sau đây mời các bạn cùng chúng tôi xem những thông tin dưới đây để giáp đáp thắc mắc của các bạn nhé.

CPI là gì?

CPI là viết tắt của ( Consumer Price Index ) là chỉ số tính theo phần trăm để phản ánh mức thay đổi tương đối của giá hàng tiêu dùng theo thời gian. Sở dĩ chỉ là thay đổi tương đối vì chỉ số này chỉ dựa vào một giỏ hàng hóa đại diện cho toàn bộ hàng tiêu dùng.

Đây là chỉ tiêu được sử dụng phổ biến nhất để đo lường mức giá và sự thay đổi của mức giá chính là lạm phát một chỉ tiêu khác để phản ánh mức giá chung là chỉ số giảm phát, tổng sản phẩm trong nước hay chỉ số điều chỉnh GDP

CPI đo lường sự thay đổi trung bình về giá theo thời gian mà người tiêu dùng trả cho một giỏ hàng hóa và dịch vụ, thường được gọi là lạm phát. Về cơ bản, nó cố gắng định lượng mức giá tổng hợp trong một nền kinh tế và do đó nó dùng để đo lường sức mua của đơn vị tiền tệ của một quốc gia. Trung bình trọng số của giá cả hàng hóa và dịch vụ gần bằng mô hình tiêu dùng của một cá nhân được sử dụng để tính CPI.

Khóa chính

• Chỉ số giá tiêu dùng đo lường sự thay đổi trung bình về giá theo thời gian mà người tiêu dùng trả cho một giỏ hàng hóa và dịch vụ.
• CPI được sử dụng rộng rãi như một chỉ số kinh tế. Đây là thước đo lạm phát được sử dụng rộng rãi nhất và, theo ủy quyền, về hiệu quả của chính sách kinh tế của chính phủ.
• Số liệu thống kê CPI bao gồm các chuyên gia, người tự làm chủ, người nghèo, thất nghiệp và người nghỉ hưu trong nước. Những người không có trong báo cáo là dân cư không phải là tàu điện ngầm hoặc nông thôn, gia đình nông dân, lực lượng vũ trang, người phục vụ trong tù và những người trong bệnh viện tâm thần.
• Hai loại CPI được báo cáo mỗi lần. CPI-W đo lường Chỉ số giá tiêu dùng cho người có thu nhập từ lương đô thị và nhân viên văn thư. CPI-U là Chỉ số giá tiêu dùng cho người tiêu dùng thành thị.

CPI được sử dụng như thế nào?

BLS bao gồm thuế bán hàng và thuế tiêu thụ đặc biệt trong CPI hoặc các loại thuế liên quan trực tiếp đến giá hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng – nhưng không bao gồm các loại thuế khác không liên quan như thuế thu nhập và An sinh xã hội. Nó cũng không bao gồm các khoản đầu tư (cổ phiếu, trái phiếu, v.v.), bảo hiểm nhân thọ, bất động sản và các mặt hàng khác không liên quan đến tiêu dùng hàng ngày của người tiêu dùng.

Phương pháp tính CPI

Để tính toán chỉ số giá tiêu dùng, người ta thực hiện các bước sau:

– Cố định giỏ hàng hóa: Thông qua các điều tra xã hội học, người ta sẽ xác định những mặt hàng tiêu biểu, dịch vụ tiêu biểu mà một người tiêu dùng sẽ mua.

– Xác định giá cả: thực hiện việc thống kê giá cả các mặt hàng, dịch vụ trong giỏ hàng hóa cố định tại mỗi thời điểm.

– Tính toán chi phí giỏ hàng cố định bằng cách lấy giá cả thống kê được nhân với số lượng mỗi mặt hàng rồi cộng kết quả lại.

– Chọn một thời kỳ gốc để so sánh và tính theo công thức sau:

CPI= (Chỉ số mua giỏ hàng trong thời kỳ t / Chỉ số mua hàng trong kỳ cơ sở) * 100

Công thức tính CPI.

Những vấn đề đặt ra khi tính chỉ số CPI

Vì phương pháp tính toán chỉ số giá tiêu dùng hiện nay là cố định giỏ hàng hóa cho nên sẽ đặt ra những vấn đề sau:

– Chỉ số CPI có khả năng sẽ phản ánh cao hơn thực tế vì khi một mặt hàng hay dịch vụ được chọn trong giỏ hàng hóa cố định tăng nhanh hơn các mặt hàng khác thì người tiêu dùng sẽ có xu hướng ít tiêu dùng sản phẩm đó hơn và chuyển sang sử dụng một mặt hàng khác có giá hợp lý hơn.

– Chỉ số CPI không thể hiện được sự xuất hiện của những mặt hàng mới trên thị trường. Với một đơn vị tiền tệ, nếu có hàng hóa mới xuất hiện thì lựa chọn của người tiêu dùng cũng đa dạng hơn.

– Chỉ số CPI cũng không thể hiện được sự thay đổi trong chất lượng hàng hóa. Nếu chất lượng hàng hóa tăng, kéo theo mức giá cũng tăng thì thực tế là mức giá đó vẫn không tăng.

Mối quan hệ giữa chỉ số CPI và lạm phát

Chỉ số CPI là một công cụ để đo tỷ lệ lạm phát của mỗi quốc gia trong một khoảng thời gian nhất định. Sự biến động của của chỉ số CPI sẽ giúp xác định được tỷ lệ lạm phát là tăng hay giảm. Dù lạm phát có tăng hay giảm đều có nhiều tác động tiêu cực đến nền kinh tế của quốc gia đó.

Trong một vài trường hợp, tỷ lệ lạm phát giảm sẽ có những tác động tích cực đối với nền kinh tế. Ví dụ khi Internet ngày càng phổ biến thì cước điện thoại sẽ ngày càng giảm dần và điều này vô cùng có lợi cho người tiêu dùng. Khi giá cả tăng không thể kiểm soát thì lạm phát trở thành siêu lạm phát và điều này làm mất giá đồng tiền quốc gia và có thể làm suy sụp cả một nền kinh tế.

Các loại CPI

Hai loại CPI được báo cáo mỗi lần, các chỉ số CPI-W là chỉ số giá tiêu dùng cho ăn lương đô thị và công nhân văn phòng. Từ năm 1913 đến 1977, BLS tập trung vào việc đo lường loại CPI này. Nó dựa trên các hộ gia đình có thu nhập bao gồm hơn một nửa từ nghề giáo viên hoặc tiền lương, và trong đó ít nhất một trong số những người có thu nhập đã làm việc trong ít nhất 37 tuần trong chu kỳ 12 tháng trước đó. CPI-W chủ yếu phản ánh những thay đổi về chi phí lợi ích được trả cho những người thuộc An sinh xã hội. Đo lường CPI này đại diện cho ít nhất 28 phần trăm dân số của đất nước.

CPI-U là Chỉ số giá tiêu dùng cho người tiêu dùng thành thị. Nó chiếm 88 phần trăm dân số Hoa Kỳ và là đại diện tốt hơn của công chúng. BLS đã cải thiện CPI năm 1978 và giới thiệu dân số mục tiêu rộng hơn. Loại CPI này dựa trên chi tiêu của hầu hết dân số sống ở khu vực thành thị hoặc đô thị và bao gồm các chuyên gia, người lao động tự làm, những người sống dưới mức nghèo khổ, thất nghiệp và người nghỉ hưu. Nó cũng bao gồm những người làm công ăn lương ở thành thị và nhân viên văn thư.

Mặc dù đã giới thiệu CPI-U vào năm 1978, BLS vẫn tiếp tục đo lường mức đo truyền thống của CPI-W. Nhưng kể từ năm 1985, hai điểm khác biệt chính giữa hai chỉ số là trọng số chi tiêu được gán cho các danh mục và khu vực địa lý.

Dữ liệu khu vực CPI

Cục Thống kê Lao động cũng phá vỡ CPI dựa trên các khu vực. Mỗi tháng, báo cáo được chia thành bốn khu vực Tổng điều tra chính: Đông Bắc, Trung Tây, Nam và Tây.

Ba khu vực tàu điện ngầm lớn cũng được chia ra mỗi tháng, các khu vực là Chicago-Gary-Kenosha, Los Angeles-Riverside-Orange County và New York-Bắc NJ-Long Island.

Cùng với thông tin khu vực được cung cấp mỗi tháng, Cục Thống kê Lao động cũng công bố báo cáo cho 11 khu vực tàu điện ngầm bổ sung mỗi tháng và thêm 13 khu vực tàu điện ngầm nửa năm một lần. Các báo cáo này bao gồm các khu vực có dân số lớn và đại diện cho một tập hợp con cụ thể trong khu vực.

Điều khoản liên quan

Chỉ số giá tiêu dùng cho người có thu nhập từ lương đô thị và công nhân văn thư (CPI-W)

Chỉ số giá tiêu dùng cho người có thu nhập từ lương đô thị và công nhân văn thư (CPI-W) là một biến thể của chỉ số giá tiêu dùng để đo lường sự thay đổi giá cho người lao động.

Chỉ số giá tiêu dùng cho tất cả người tiêu dùng thành thị (CPI-U)

Chỉ số giá tiêu dùng cho tất cả người tiêu dùng thành thị đo lường sự thay đổi giá của một giỏ hàng hóa và dịch vụ được mua bởi người tiêu dùng thành thị.

Thời gian cơ sở tham chiếu

Thời kỳ cơ sở tham chiếu là năm mà chỉ số giá tiêu dùng bằng 100. Nó đóng vai trò là chuẩn mực để từ đó lạm phát trong tương lai có thể được đo lường.

Ý nghĩa của rổ hàng hóa kinh tế

Một giỏ hàng hóa được định nghĩa là một bộ sản phẩm và dịch vụ tiêu dùng cố định có giá trị hàng năm và được sử dụng để tính chỉ số giá tiêu dùng (CPI).

Rổ siêu thị

Rổ thị trường là tập hợp con của các sản phẩm hoặc chứng khoán tài chính được thiết kế để mô phỏng hiệu suất của một phân khúc thị trường cụ thể hơn.

Làm thế nào Bộ giảm phát giá GDP cung cấp cách đọc chính xác hơn về tăng trưởng

Bộ giảm phát giá GDP đo lường sự thay đổi giá cả cho tất cả các hàng hóa và dịch vụ được sản xuất trong một nền kinh tế.